Instant Dreams is als een hallucinante trip: een mooi eerbetoon aan een betoverend medium

Film (documentaire) - Instant Dreams


Instant Dreams is als een hallucinante trip: een mooi eerbetoon aan een betoverend medium. Willem Baptist dist niet simpelweg het verhaal achter Polaroid op, maar bootst de magie na.

Wie niet weet waar de documentaire Instant Dreams over gaat, komt aan het begin voor een raadsel te staan. Iemand zegt iets over een geheime chemische formule. In beeld is in knalkleuren een - zo lijkt het tenminste - scheikundige reactie te zien. Dan mannen in witte laboratoriumjassen en sciencefictionachtige maskers, die praten in een geheimtaal over iets dat ze Gen 2 noemen.
Langzaam maar zeker verschijnt uit vage contouren een beeld
Wat is dit? De zoektocht naar een medicijn? Nee, Instant Dreams is een documentaire over Polaroidfotografie, de ooit hypermoderne manier van fotograferen waarbij de foto direct uit de camera rolt en je binnen twee minuten kunt zien wat er op staat.

Het fijne van Instant Dreams, al zou het sommige kijkers ook juist mateloos kunnen irriteren, is dat regisseur Willem Baptist niet simpelweg het verhaal opdist achter Polaroid. Baptist, wiens eerste lange documentaire dit is, bootst in zekere zin de magie van een Polaroidfoto na: langzaam maar zeker verschijnt uit vage contouren een beeld. In zijn visuele essay vertelt hij liefdevol over Polaroidbedenker Edwin Land, over diens filosofie achter de instantfoto en over de definitieve teloorgang van het bedrijf in 2008. Maar hoe langer hoe meer gaat Instant Dreams ook over menselijk contact, onze opvattingen over tijd en imperfectie, en over hoe wezenlijk dat is veranderd in de laatste halve eeuw. Twee minuten wachten is in het digitale tijdperk lang geworden, en nu we altijd alles kunnen vastleggen en delen - de toekomstdroom van Land - lijken we steeds minder daadwerkelijk te zien.
Baptists hoofdpersonen zijn intrigerende beschouwers. Hij volgt de man die een boek schreefover deze vorm van fotografie, bijvoorbeeld, maar ook een oud-medewerker van Polaroid die probeert de techniek nieuw leven in te blazen. Het interessantst is de Duitse kunstenares die met de laatste, bedervende polaroidfilms werkt, ergens vanuit een stacaravan in de Amerikaanse woestijn. Haar foto's zijn sprookjesachtige taferelen met een soort trailerparkstrippers in felgekleurde niemendalletjes, wankelend op hoge hakken, soms met een kip in de armen. Terwijl Baptist haar volgt tijdens haar werk, zie je voor je ogen nieuwe werelden ontstaan.

Samen met interviews, mooi archiefmateriaal en dwingende, abstracte beelden, voorzien van een vervreemdende soundtrack, maakte Baptist zo een film als een hallucinante trip: een mooi eerbetoon aan dat betoverende medium.