Zwart-wit foto van je kleurenfoto
Zwart-wit fotografie is een aparte tak van sport. Moderne digitale camera’s schieten in kleur. Kortom: hoe maak je een overtuigende zwart-wit foto van je kleurenplaatje?
Gebruikers van iOS en iPadOS zitten wat hoogwaardige creatieve apps van oudsher goed. Ook wat de omzetting van kleur naar zwart-wit zitten ze goed. Deze keer focussen we ons op de app Simply B&W. Want inderdaad: simpelweg een kleurenfoto naar grijstinten omzetten via een fotobewerker gaat ‘m – meestal – niet worden. Het zwart-witte resultaat oogt dan mat, oninteressant en diepte ontbreekt vaak. Logisch, want ‘vroeger’ zetten zwart-wit- fotografen een scala aan technieken in om hun foto’s eruit te laten springen. Kleurenfilters waren een belangrijk hulpmiddel, Ilford zet hier de kleuren en hun effecten netjes op een rijtje. Onthoud vooral dat blauwe filter even, daar gaan we straks mee aan de slag!
Opnieuw ‘ontwikkelen’ van kleurenfoto
Nu is gebruiken van een fysiek filter anno 2020 nagenoeg zinloos. Tuurlijk: het kán. Nadeel is echter dat het effect onomkeerbaar is. Weggefilterde kleuren blijven weg. Met veel kunst- en vliegwerk is een en ander wellicht nog enigszins te herstellen, maar dat schiet z’n doel natuurlijk voorkomen voorbij. Kortom: een digitale kleurencamera van een kleurfilter voorzien is overbodig. Dat doet u gewoon achteraf, in een goede fotobewerker. Of – nog veel gebruiksvriendelijker – in een speciaal daarvoor ontwikkelde app als Simply B&W. Behalve de kleurfilters treft u hier ook andere handige zaken in aan. Zo kunt u de gevoeligheid van de (virtuele…) gebruikte film (ofwel de ISO-waarde) ná het maken van de foto aanpassen. Ofwel: u opent een kleurenfoto vanaf de filmrol (het eerste dat u gevraagd wordt te doen na openen van de app) en gaat deze als het ware opnieuw maken. Ook de belichting en sluitertijd kunnen aangepast worden. Daarvoor staan draairingen beschikbaar. Komen we zo op terug.
Blauw filter voor diepte
We gaan eerst de filters eens proberen. De originele foto heeft – in kleur – lekker veel diepte, de zwart-wit-variant is veel platter. We noemden net al even dat blauwfilter. Hoewel niet heel veel gebruikt in zwart-wit-fotografie komt het hier heel goed van pas. Het vervaagt namelijk de toch al wat heiige achtergrond verder. Met als gevolg dat de diepte in onze foto weer terugkeert.
We hebben voor het gemak de standaardconversie naar zwart-wit en de conversie met blauw-filter even naast elkaar gezet. Het verschil is subtiel, maar zichtbaar: aan de rechterkant – met blauwfilter – is de voorgrond nadrukkelijker aanwezig en de achtergrond wat minder. Gevolg: meer diepte.
Korrels en belichting
Nu komen we bij de ISO-waarde. Een hogere ISO-waarde zorgt voor meer ruis. Vooral bij de oude zwart-wit films leidde dat tot een mooie grofkorreligheid waar door fotografen dankbaar gebruik van werd gemaakt. En gebruik van wordt gemaakt, want een app als deze simuleert die grofkorreligheid. Kwestie van een hogere ISO-waarde kiezen. Overdrijf niet, let op welke waarde het best ‘t karakter van een foto benadrukt. Dan is er nog de sluitertijd. Een hogere sluitertijd leidt tot onderbelichting; een lagere tot overbelichting (mits u maar ver genoeg door draait). Die overbelichting kan weer een beetje gecompenseerd worden met de derde en laatste regelaar EXP (exposure ofwel belichting). Door subtiel of meer agressief met deze beide instellingen te spelen verandert u het karakter van een foto volledig. Zo maakten wij dit van ons oorspronkelijke kleurenplaatje:
Deze zwart-wit foto ademt een heel andere sfeer dan het oorspronkelijke kleuren-exemplaar (zie helemaal bovenaan dit artikel).
Opslaan
Overigens, dat opslaan naar de filmrol van uw zwart-wit foto doet u door in Simply B&W op het schuine export-pijltje (rechtsboven de EXP-ring) te tikken en dan te kiezen voor Save Image. Nu we dan voorlopig toch met z’n allen binnen zitten, helpt deze app u wellicht de bijzondere mogelijkheden van zwart-wit fotografie te (her?)ontdekken. U hebt immers – als het een beetje meezit – een riante verzameling digitale kleurenfoto’s. En nog weken zo niet maanden de tijd om te proberen.